Co wchodzi w stan zerowy budowy domu?

Stan zero to najbardziej pierwotny, a równocześnie jeden z najważniejszych etapów w procesie budowy domu. Prawidłowe zaplanowanie i wykonanie związanych z tym prac budowlanych jest kluczowe dla stabilności i jakości całej konstrukcji. Czym jest i z jakiego rodzaju prace wchodzą w skład stanu zerowego?

Czym jest stan zerowy budynku?

Stan zerowy budynku to moment doprowadzenia go do poziomu płyty (podłogi) parteru. Oznacza to wykonanie wszystkich prac budowlanych, poczynając od robót ziemnych takich jak wyrównanie terenu oraz wytyczenia zarysu budynku przez geodetę aż po wykonanie fundamentów zapewniających konstrukcji stabilność. Ostatni etap oznacza nie tylko ściany, ławy i płyty fundamentowe, ale także stworzenie odpowiedniej izolacji przeciwwilgociowej i termicznej, która zabezpieczy fundamenty przed wilgocią i przemarzaniem. Po wykonaniu fundamentów można poprowadzić dalszą budowę domu do stanu surowego otwartego.

Wytyczenie budynku i prace ziemne

Przed rozpoczęciem budowy domu konieczne jest przygotowanie działki, które obejmuje niwelację terenu, a więc wyrównanie jej powierzchni. Następnie wykonuje się wytyczenie zarysu budynku przez uprawnionego geodetę. Pozwala to wyznaczyć punkty o założonym położeniu w przyjętym układzie odniesienia i precyzyjnie ustalić miejsce w którym (zgodnie z projektem) będzie przebiegać budowa nieruchomości.

Gdy zrealizujemy geodezyjne wytyczenie budynku, konieczne będzie przygotowanie terenu. Roboty ziemne obejmują planowanie i wyznaczanie obszaru oraz usuwanie warstwy ziemi na określoną głębokość i szerokość, dzięki czemu tworzy się miejsce na fundamenty. Ziemię w postaci humusu warto zachować, może się bowiem przydać do późniejszego wyrównania i zagospodarowania terenu. Po wykonaniu wykopu należy przygotować dno i ustabilizować ściany przed przystąpieniem do wylewania fundamentów.

Wykonanie fundamentów

Istnieje kilka technologii wykonania fundamentów. W budownictwie jednorodzinnym wykorzystuje się takie elementy jak wylewane lub murowane ściany fundamentowe, stopy i ławy fundamentowe. Z kolei izolacja przeciwwilgociowa oraz termiczna ma na celu ochronę fundamentów przed przemarzaniem, czy wilgocią, a także lepsze zabezpieczenie cieplne budynku.

Przygotowuje się również podłączenia do mediów, kanały instalacyjne oraz systemy drenażowe. Kolejnym etapem jest zasypanie fundamentów. W nieruchomościach, w których uwzględnia to projekt, przewidziana jest tu także budowa piwnicy i przykrycie jej stropem. Przy czym fundamenty nieruchomości bez piwnicy powinny być posadowione głębiej niż poziom przemarzania gruntu. Po realizacji wszystkich tych prac osiągamy stan zero budynku.

Wpływ gruntu na wykonanie fundamentów

Decyzja o zastosowaniu konkretnej technologii fundamentowej nie jest dowolna. Wpływ na to ma rodzaj gruntu. Aby poznać jego dokładne parametry, należy przeprowadzić badanie geotechniczne gruntu. Pozwala ono na określenie takich czynników jak nośność, poziom wód gruntowych, możliwość powstawania osuwisk, czy stopień przemarzania. Takie badanie wykonuje się na etapie projektu budowlanego. Najczęściej spotykane typy gruntu to:

stabilny i nośny (glina zwięzła, piasek zbity, żwir) – można tu stosować tradycyjne fundamenty ławowe i płyty fundamentowe,

słabo nośny (piaski luźne, torfy, iły) – stosuje się fundamenty głębokie. Mogą to być pale fundamentowe, które przenoszą obciążenia budynku na położone głębiej stabilne warstwy gruntu,

zmienny i problematyczny – dotyczy gruntów o dużej zmienności, z ryzykiem osuwiska, czy znajdujących się na terenie objętym szkodami górniczymi. Techniki fundamentowe będą tu dostosowane do konkretnego gruntu. Rozwiązania mogą być mieszane i niejednokrotnie konieczna jest wcześniejsza konsultacja ze specjalistą np. inżynierem geotechnikiem,

z wysokim poziomem wód gruntowych – wykorzystuje się specjalne techniki izolacji i drenażu. Stosowanym rozwiązaniem są też fundamenty płytowe.

Przy wyborze technologii fundamentowej trzeba też wziąć pod uwagę kwestie jej ewentualnego wpływu na środowisko. Warto także spojrzeć na sprawę z perspektywy długookresowej i zdecydować się na rozwiązanie, które zapewni większe oszczędności na ogrzewaniu. Nawet jeśli taka realizacja jest droższa, z czasem inwestycja może się zwrócić. Niezależnie od dokonanego wyboru zawsze należy ściśle kierować się projektem. W biurze Archeton znajdziesz różnorodne projekty domów pod adres uwzględniające wiele parametrów budowlanych.

Fundamenty bezpośrednie

W przypadku fundamentów bezpośrednich obciążenia z budynku są bezpośrednio przenoszone na warstwę nośną gruntu (znajdującą się płytko pod powierzchnią). Wymagają stabilnych i nośnych gruntów. Najczęściej stosowane rodzaje fundamentów bezpośrednich to:

Ławy fundamentowe – wąskie i długie elementy konstrukcyjne, z reguły wykonane z betonu zbrojnego. Umożliwiają rozłożenie obciążenia konstrukcji na większą powierzchnię gruntu. Umieszcza się je pod ścianami nośnymi budynku, czasem łącząc w gwarantujące zwiększoną stabilność ramy fundamentowe. Najczęściej wykorzystuje się je w sytuacji, gdy obciążenia konstrukcyjne koncentrują się wzdłuż linii (np. pod ścianami), kiedy potrzebne jest zwiększenie stabilności fundamentu przez połączenie stóp fundamentowych lub gdy obciążenia na działce nie są rozłożone równomiernie.

Płyty fundamentowe (fundamenty płytowe) – jednolite płyty betonowe pokrywające całą powierzchnię pod budynkiem. Dobre na gruntach słabonośnych i takich z wysokim poziomem wód gruntowych. Zapewniają rozkład obciążenia na większą powierzchnię gruntu. Mogą też być używane jako izolacja termiczna i wilgociowa budynku.

Stopy fundamentowe – pojedyncze, izolowane elementy fundamentowe (kwadratowe, prostokątne lub okrągłe) przenoszące obciążenia z poszczególnych punktów konstrukcji na grunt. Wykonane z betonu zbrojnego. Stosuje się je przy nierównomiernych obciążeniach budynku skoncentrowanych w punktach zwłaszcza na gruncie o dobrej nośności i do mniejszych obiektów jak domy jednorodzinne.

Konieczne jest też wykonanie drenażu opaskowego, dzięki któremu odprowadzana jest woda (opadowa i gruntowa) z terenu dookoła budynku, co chroni go przed nadmiarem wilgoci. Używa się perforowanych rur drenarskich, z warstwą materiału filtracyjnego (np. żwir) dookoła.

Fundamenty pośrednie

Fundamenty pośrednie (podparte, zawieszone) stosuje się dla gruntów, które na niewielkiej głębokości mają zbyt małą nośność, aby właściwie przenosić obciążenia. Wówczas elementy pośredniczące przenoszą je na głębsze warstwy gruntu. Do najczęściej stosowanych fundamentów pośrednich należą:

• fundamenty podparte – w postaci długich, wąskich elementów np. pali wbijanych w ziemię.
  Wykonuje się je z betonu, stali lub drewna,
• fundamenty zawieszone – słupy lub pale wbijane w grunt. Stosuje się je głównie w wysokich budynkach,
• fundamenty normalne (słupowe) – przenoszą obciążenia z budynku na głębsze warstwy gruntu przy
  użyciu słupów lub ścian fundamentowych. Rozwiązanie wykorzystywane dla gruntów nośnych znajdujących się na
  umiarkowanej głębokości.

Jak zabezpieczyć budynek w stanie zerowym?

Aby zagwarantować stabilność obiektu budowlanego, należy go odpowiednio zabezpieczyć przy stanie zerowym. Ochrona powinna obejmować:

• fundamenty – izolacja przeciwwilgociowa, termiczna i hydroizolacyjna. Wykonanie drenażu opaskowego,
• zabezpieczenie przed czynnikami pogodowymi – w przypadku opadów warto stosować tymczasowe przykrycia
  (folie, plandeki), co chroni niezabezpieczone elementy konstrukcji. Ogrzewanie albo specjalne dodatki do betonu
  zabezpieczają z kolei przed zamarzaniem wody w fundamentach,
• zabezpieczenie przed uszkodzeniami mechanicznymi – deskowanie fundamentów, ogrodzenie placu budowy przed
  niepowołanymi osobami.

Budowa domu a stan zerowy budynku

Stan zerowy jest kluczowym etapem w budowie domu. Wpływa na stabilność całej konstrukcji (to fundamenty są odpowiedzialne za przenoszenie obciążeń konstrukcyjnych na grunt). Dobrze wykonane fundamenty skutecznie izolują też nieruchomość przed wilgocią i zimnem oraz innymi, niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi.

Trudno jednoznacznie oszacować koszt i czas trwania prac. Uzależnione jest to bowiem od takich kwestii jak wielkość budynku, jego położenie, stan gruntu, czy wybrana technologia. Natomiast niewątpliwie profesjonalizm jest tu bardzo ważny – właściwa realizacja stanu zerowego wpływa na długowieczność budynku, bez konieczności przeprowadzania po jakimś czasie napraw. Jeżeli szukasz dopracowanego projektu, to polecamy domy parterowe.