O przydatności pomieszczeń gospodarczych nie trzeba nikogo przekonywać. Funkcjonalne pomieszczenie gospodarcze pozwala na lepszą organizację domowego życia. Można w nim umieścić sprzęt AGD, narzędzia i inne przedmioty codziennego użytku, urządzić pralnię, czy suszarnię. Jednak jego stworzenie wymaga przemyślanego podejścia. Jak zorganizować pomieszczenie gospodarcze w domu jednorodzinnym?
Jakie funkcje spełnia pomieszczenie gospodarcze?
Pomieszczenia gospodarcze to fragment domowej przestrzeni, który można wykorzystać na wiele sposobów. Definicja pomieszczenia gospodarczego znajduje się w przepisach budowlanych (rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 roku, art.3). Pomieszczeniem gospodarczym nazywamy więc pomieszczenie znajdujące się poza mieszkaniem, które służy do przechowywania:
- przedmiotów lub produktów żywnościowych użytkowników budynku;
- materiałów lub sprzętu związanego z obsługą budynku;
- opału lub odpadów stałych.
Może ono mieścić się zarówno poza, jak i w obrębie budynku, nie ma jednak charakteru pomieszczeń mieszkalnych i jest przestrzenią pomocniczą. Poszczególne pomieszczenia gospodarcze mogą się różnić wielkością i funkcją, ale najczęściej ich powierzchnia nie przekracza 5 m2.
Do czego służy pomieszczenie gospodarcze? Oprócz możliwości urządzenia tam pralni, suszarni lub składu narzędziowego może też służyć jako spiżarnia do trzymania produktów spożywczych, czy garderoba do przechowywania odzieży. Wykorzystuje się je jako składzik na środki czystości, sprzęty sezonowe lub rowery. Ma to duże znaczenie dla pozostałej części domu, ponieważ umożliwia łatwiejsze utrzymanie w niej porządku. Jako pomieszczenie gospodarcze wlicza się również kotłownię, gdzie mieści się urządzenie grzewcze.
Przed zaaranżowaniem takiego wnętrza warto zastanowić się, jaka lokalizacja pomieszczenia gospodarczego oraz warunki będą najodpowiedniejsze.
Gdzie usytuować pomieszczenia gospodarcze?
W odpowiednio zorganizowanym pomieszczeniu gospodarczym znajdzie się miejsce na bardzo wiele sprzętów i przedmiotów, które inaczej zalegałyby w domu. Często umieszcza się je w pobliżu kuchni lub łazienki, zwłaszcza jeśli przechowujemy tam np. detergenty, czy przetwory. Nie jest to jednak jedyna kwestia, na którą warto zwrócić uwagę przy jego planowaniu. Co jeszcze jest istotne?
dostępność – domowe pomieszczenie gospodarcze powinno być łatwo dostępne jednak dobrze, jeśli jest oddzielone od stref, gdzie odpoczywają domownicy, a więc salonu, czy sypialni. Organizując pralnię lub suszarnię, warto ulokować ją w pobliżu łazienki,
wielkość i układ pomieszczeń – w nieruchomościach o mniejszym metrażu lepiej zaplanować małe pomieszczenie gospodarcze, które może być też bezpośrednio połączone z kuchnią, czy przedpokojem,
temperatura i wentylacja – w pomieszczeniu gospodarczym, w którym przechowujemy żywność, temperatura powinna być odrobinę niższa. Można to osiągnąć, planując takie wnętrze od strony północnej albo w pobliżu garażu. Równie istotna jest właściwa wentylacja, co zmniejsza ryzyko gromadzenia się wilgoci i powstawania grzybów, pleśni oraz nieprzyjemnych zapachów,
oświetlenie i izolacja akustyczna – tworząc osobne pomieszczenie gospodarcze, zadbaj też o jego oświetlenie oraz jak najlepsze wytłumienie dźwięków, co jest istotne, jeśli pracują tam głośne sprzęty jak pralka.
Jak urządzić pomieszczenie gospodarcze?
Niewielkie pomieszczenie gospodarcze wymaga jak najlepszej organizacji przestrzeni. Pomóc w tym może kilka praktycznych pomysłów. Przede wszystkim przy niewielkiej powierzchni użytkowej najlepiej sprawdzą się wysokie półki, regały lub wieszaki ścienne. Jeżeli to tylko możliwe zabudowujemy więc w górę, oszczędzając miejsca na podłodze. Dobrym pomysłem są także meble wielofunkcyjne lub modułowe będące np. nie tylko stołem, czy miejscem do siedzenia, ale także posiadające schowek. Zamykane skrzynie, pojemniki lub szafki zapewniają również ochronę przed kurzem i brudem.
Często stosowanym rozwiązaniem pozwalającym zaoszczędzić miejsce są też drzwi przesuwne zamiast tradycyjnych, które wymagałyby dodatkowego kawałka przestrzeni wewnątrz (przy otwieraniu się do środka). Nie zapominajmy też o właściwej organizacji. Jeżeli trzymasz w takim pomieszczeniu różnego rodzaju rzeczy, to warto je posegregować i przeznaczyć na te same kategorie przedmiotów osobne półki lub szafki. W ten sposób skuteczniej zarządzasz przestrzenią i nie tracisz czasu na zbędne poszukiwania. Warto też pozbywać się rzeczy, których się nie używa, żeby nie zajmowały zbędnego miejsca. Często jednak w pomieszczeniach gospodarczych o różnym przeznaczeniu sprawdzają się trochę inne triki. Na co zwrócić uwagę?
Kotłownia
W kotłowni znajdują się urządzenia grzewcze. Należy zadbać, żeby nie były niczym zastawione i dostępne do obsługi lub ewentualnej naprawy usterki, czy konserwacji. Bardziej niż w innych gospodarczych pomieszczeniach w kotłowni jest ważna sprawna wentylacja, gdyż różnego rodzaju opary, głównie tlenek węgla mogą być bardzo niebezpieczne dla mieszkańców. Konieczne jest też zorganizowanie miejsca na akcesoria, filtry, czy zapasy paliwa (dla kotłów na paliwo stałe). Kotłownię często urządza się przy strefie wejściowej w odpowiedniej odległości od miejsc relaksu domowników. Trzeba tez zadbać o jej wyciszenie i takie wykończenie ścian i podłóg, aby łatwo dało się ją utrzymać w czystości.
Spiżarnia
W spiżarni bardzo dobrze sprawdzają się regały, ponieważ zapasy żywności często przechowywane są w słoikach, które można na takich półkach poukładać. Również na drzwiach można zamontować półki lub haczyki. Do suchych produktów przydają się natomiast zamykane pojemniki zapewniające dłuższą świeżość i chroniące przed szkodnikami. Spiżarnia nie powinna być także zbyt wilgotna i raczej chłodna. Ważna jest więc wentylacja oraz położenie w mniej nasłonecznionej części domu. Pamiętaj też o regularnym sprzątaniu, żeby uniknąć zalęgnięcia się szkodników, bakterii, pleśni, czy grzybów.
Pralnia i suszarnia
Jeśli decydujesz się na zakup zarówno pralki, jak i suszarki to warto umieścić je jedna nad drugą, co pozwoli zaoszczędzić miejsce. Korzystne są modele ciche i energooszczędne. Zorganizuj również powierzchnię do składania i sortowania prania (np. składany stół) oraz do prasowania (deska) wraz z szafką na żelazko, detergenty i inne akcesoria. W pralni bardzo dobrze sprawdzają się wszelkiego rodzaju pojemniki, czy kosze na pranie pomagając w utrzymaniu porządku. Również tutaj ważna jest wentylacja zmniejszająca zawilgocenie i gromadzenie się zapachów. Często przydatne jest też zainstalowanie zlewu, w którym można prać ręcznie delikatniejsze tkaniny.
Garderoba
Zaopatrz garderobę w różnego rodzaju półki i szafy z szufladami – dla odzieży wiszącej, czy takiej, którą można złożyć w kostkę. Przydają się też półki lub szafki na buty. Praktycznym pomysłem są meble modułowe. W garderobie ważne jest też dobre oświetlenie i oczywiście lustro, najlepiej pełnowymiarowe. Ułatwia to przymierzanie ubrań i optycznie powiększa przestrzeń. Także tutaj nie zapomnij o wentylacji, a często używane ubrania i przedmioty warto mieć w łatwiej dostępnych miejscach.
Garaż
Funkcję pomieszczenia gospodarczego może też pełnić garaż. Często używa się go jako warsztatu lub miejsca na przechowywanie narzędzi, które można trzymać w specjalnych szafkach, organizerach lub na przytwierdzonych do ściany haczykach. Przyda się też stół do majsterkowania. Wnętrze powinno jednak umożliwiać bezproblemowe zaparkowanie samochodu. Z racji stosowania olejów, czy smarów należy zadbać o łatwe w utrzymaniu czystości powierzchnie.
Pojedyncze pomieszczenie gospodarcze
Często zdarza się, że mamy do dyspozycji tylko jedno pomieszczenie gospodarcze. Żeby zmaksymalizować wówczas wykorzystanie przestrzeni, trzeba w przemyślany sposób ją zorganizować i zastosować wspomniane już pomysły takie jak:
- pionowe wykorzystanie przestrzeni (półki i szafki),
- meble wielofunkcyjne i modułowe,
- zamykane pojemniki i kosze,
- drzwi przesuwne.
W takim pomieszczeniu, w miarę możliwości warto też wprowadzić podział na strefy, W domu można także wykorzystać przestrzeń pod schodami lub inną dostępną i ulokować tam przynajmniej część rzeczy, które nie zmieszczą się do pomieszczenia gospodarczego.