Ściana szczytowa

Budowa domu wymaga wyliczenia wielu parametrów związanych z obciążeniami konstrukcji. Istotnym elementem wpływającym na przenoszenie ciężaru więźby dachowej i pokrycia dachowego jest ściana szczytowa. Jak powinien wyglądać i o czym decyduje ten fragment nieruchomości?

Czym jest ściana szczytowa?

Ścianą szczytową nazywamy trójkątny fragment bocznej ściany zewnętrznej prostopadły do kalenicy budynku i zamykający go na jego krótszych bokach. Ponieważ odpowiada ona za przenoszenie obciążeń z więźby dachowej, to jej konstrukcja musi być przemyślana i spełniać warunki takie jak:

• dostosowanie do kształtu i rodzaju dachu (zwłaszcza dla dachów dwuspadowych),
• dodatkowe wzmocnienie w punktach łączeń ściany z konstrukcją dachu (minimalizuje ryzyko przemieszczeń i pęknięć),
• dopasowanie do górnych krawędzi krokwi oraz połaci dachowych,
• zabezpieczenie przed uszkodzeniami i przeciekami poprzez zapewnienie szczelności i ciągłości z pokryciem dachowym.

Samo murowanie powinno być precyzyjne i brać pod uwagę geometrię i stabilność ścian szczytowych. Istotne są również kwestie estetyczne, a więc odpowiedni (zgodny z resztą budynku) kolor, czy wykończenie. Ściany szczytowe można też przyozdobić elementami dekoracyjnymi jak listwy, gzymsy lub okładziny.

Budowa i izolacja ściany szczytowej

Do wykonania ściany szczytowej stosuje się różnego rodzaju materiały, choć z reguły te same, które są używane przy budowie pozostałych elementów nieruchomości. Często stosowana jest ceramika poryzowana albo beton komórkowy, które cechują się dobrą izolacją termiczną i akustyczną oraz korzystnymi parametrami, jeśli chodzi o wytrzymałość na obciążenia. Ściany szczytowe również mogą być dwu- lub trójwarstwowe, gdzie dodatkowe warstwy stanowi izolacja i okładzina zewnętrzna. Do ocieplania stosuje się płyty styropianowe lub wełnę mineralną. Trzeba pamiętać, że izolacja ściany szczytowej jest równie ważna, jak każdej innej ściany zewnętrznej. Jej właściwe przeprowadzenie to sposób na uniknięcie mostków termicznych. Musi przede wszystkim gwarantować ciągłość, a więc być połączona z ociepleniem dachu.

Szczególną uwagę należy zwrócić na ściany dwuwarstwowe, w których może dochodzić do przemarzania ściany szczytowej i tworzenia się mostków termicznych. Sposobem na uniknięcie tego zjawiska jest ocieplenie ściany szczytowej (z reguły styropianem) warstwą grubości 15-20 cm. Podobnie ociepla się ściany szczytowe wykonane z pustaków lub ceramiki poryzowanej. Z kolei wełnę mineralną układa się między skrajną krokwią dachową a murem. Dla ocieplenia leżącego na krokwiach, warstwy dachu widoczne w szczycie licuje się wiatrownicą, czyli specjalną obróbką blacharską osłaniającą miejsce styku płaszczyzn. Wewnętrzną część ściany (znajdującą się od strony strychu) również ociepla się materiałami izolacyjnymi. Wszystkie te działania przyczyniają się do poprawy energooszczędności budynku. Natomiast prawidłowo wznoszona ściana trójwarstwowa nie wymaga już dodatkowego wzmocnienia ani innych zabiegów budowlanych.

Jak wzmocnić ścianę szczytową?

Połączenie ściany szczytowej z konstrukcją dachu wpływa na stabilność oraz izolację całej konstrukcji. Wpływające na nią obciążenia wynikają nie tylko z ciężaru dachu, ale też czynników atmosferycznych takich, jak opady śniegu, czy silny wiatr. Jak zapewnić ścianie szczytowej wzmocnienie?

Konstrukcję można wzmocnić poprzez wieniec ściany szczytowej wykonany z żelbetonu. Umieszczony na szczycie ściany szczytowej pozwala lepiej rozłożyć obciążenia związane z ciężarem dachu, przenosząc je równomiernie na całą konstrukcję. Alternatywą jest wzniesienie wewnętrznej ściany usztywniającej prostopadle do szczytu. Czasem stosuje się też pilastry (miejscowe pogrubienia ścian) lub żelbetowe słupy (pręty zbrojenia powinny głęboko wnikać w wieniec ściany poniżej albo w strop).

Stabilność poprawiają także elementy wzmacniające o podwyższonej wytrzymałości (używa się np. betonu komórkowego lub bloczków silikatowych). Stosuje się również pustaki z ceramiki poryzowanej, która pozwala uzyskać większą wytrzymałość dzięki swojej strukturze. Także elementy dekoracyjne, jak gzymsy, czy listwy zapobiegają pęknięciom oraz umożliwiają lepszy rozkład obciążeń.

Samo murowanie powinno być staranne, a istotne są również materiały wiążące, czy zastosowane techniki. Przed niekorzystną aurą ścianę można zabezpieczyć warstwą tynku na styropianie (po odpowiednich obróbkach). Nie warto też zapominać o regularnym sprawdzaniu stanu ściany oraz jej konserwacji i naprawie, jeśli jest taka potrzeba.

Połączenie ściany szczytowej z dachem

Dla jakości izolacji termicznej oraz szczelności budynku duże znaczenie ma łączenie ściany szczytowej z dachem (dwuspadowym lub czterospadowym). Takie połączenie można wykonać na kilka sposobów.

Dach z okapem szczytowym – wystający poza ścianę szczytową dach zabezpiecza ją przed opadami atmosferycznymi. W ten sposób może być wysunięta konstrukcja więźby dachowej. Przy kładzeniu ocieplenia między krokwiami należy je połączyć z izolacją ściany, przy czym ściana szczytowa wznosi się do wysokości dolnej płaszczyzny krokwi, pozwalając na ułożenie ocieplenia nad murem,

Dach bez okapu – połać dachu zakończona równo ze ścianą szczytową, przy czym ostatnia para krokwi jest ustawiona blisko muru, a pomiędzy nimi a murem znajduje się cieńsza warstwa ocieplenia. Do wykończenia krawędzi połaci dachu wykorzystuje się deskę szczytową oraz obróbkę blacharską,

Połączenie ściany szczytowej z attyką – warstwy pokrycia dachowego dochodzą do attyki (ściany wystającej ponad dach). Konieczne jest tu dobre uszczelnienie, a ocieplenie od góry i z boków ściany wystającej ponad dachem należy połączyć z izolacją dachu, w celu uniknięcia mostków cieplnych.

Trzeba pamiętać o dobrym zamocowaniu wszystkich fragmentów pokrycia dachowego umieszczonych na krawędzi dachu (żeby ochronić je przed silnymi podmuchami wiatru) oraz o prawidłowym ułożeniu izolacji termicznej. W przeciwnym razie przez poddasze może uciekać ciepło.

Estetyka ściany szczytowej

Konstrukcja ściany szczytowej ma duże znaczenie dla stabilności budynku oraz jego izolacyjności. Jednak każdy projekt domu to również walory estetyczne. Całość powinna być harmonijna, jeśli chodzi o architekturę, kolorystykę, ale również wykorzystane materiały. Jednak ścianę szczytową można dodatkowo przyozdobić interesującymi dodatkami. Efekt dekoracyjny osiągniemy dzięki użyciu różnorodnych technik wykończeniowych. Mogą to być specjalne tynki, okładziny kamienne lub drewniane, czy wykonane detale takie jak gzymsy, listwy lub ornamenty. Ciekawym pomysłem jest też umieszczenie w ścianach szczytowych okien, dzięki którym wnętrze (np. strych) zostanie lepiej doświetlone. Przy wykorzystaniu wzmocnień, właściwej izolacji i przemyślanych zdobień ściana szczytowa będzie istotnym elementem nieruchomości.

Decydując się na któryś z projektów biura architektonicznego Archeton masz pewność, że każdy element, włącznie ze ścianą szczytową został zaprojektowany z najwyższą starannością, przy uwzględnieniu wszystkich niezbędnych parametrów i wyliczeń. Skorzystaj z naszej oferty!